27 kwietnia obchodzimy 170. urodziny Teofila Noniewicza, zasłużonego mieszkańca Suwałk, społecznika, miłośnika kultury i znawcy sztuki, Patrona Roku 2021 w Suwałkach. Z tej okazji w SOK zbierze się cała śmietanka towarzyska Suwałk z przełomu XIX i XX wieku. Szersze grono wirtualnych gości obejrzy relację ze spotkania na ekranach swoich telewizorów i komputerów.

27.04.2021
kawiarnia artystyczna, ul. Noniewicza 71

Z powodu aktualnej sytuacji epidemiologicznej i związanych z nią obostrzeń, wydarzenie odbędzie się bez udziału publiczności. Relację z tego wyjątkowego spotkania będzie będzie można obejrzeć na stronie SOK, FB oraz na kanale You Tube SOK.

27 kwietnia w kawiarnianym saloniku pierwszej suwalskiej Resursy obywatelskiej (obecnie siedziba Suwalskiego Ośrodka Kultury przy ul. Noniewicza 71) zbierze się śmietanka towarzyska Suwałk z przełomu XIX i XX wieku.  Zjawi się zaprzyjaźnione z solenizantem i jubilatem grono społeczników, działaczy i intelektualistów. Będziemy gościć mecenasa i redaktora „Tygodnika Suwalskiego” Stanisława Staniszewskiego, doktorostwo Michała i Marię Jaroszewiczów, prowadzącą pensję dla dziewcząt Kazimierę Żulińską, aptekarza Jana Zawadzkiego z bratową Marylą i doktorową Zofię Noniewiczową. Razem z nimi będziemy świętować będą imieniny i urodziny zacnego doktora Noniewicza.

My zaś, z wiadomych powodów i specjalnie dla Państwa, uwiecznimy „Herbatkę u dra Teofila” na ruchomych obrazkach. Dzięki fantastycznemu wynalazkowi braci Lumiere, kilka dni później będą mogli Państwo obejrzeć uwiecznione przez nas wydarzenie w bezpiecznym zaciszu swych domów. W ten sposób, mimo przeszkód, jakie stawia przed nami pandemia, staną się Państwo równoprawnymi gośćmi dra Teofila Noniewicza. Serdecznie zapraszamy – datę emisji relacji z wtorkowej “Herbatki i dra Noniewicza” podamy wkrótce.


Teofil Noniewicz – urodził się 27 kwietnia 1851 w miejscowości Antonosz. Uczył się w suwalskim gimnazjum, po jego ukończeniu w 1868 roku rozpoczął studia lekarskie w Szkole Głównej w Warszawie, które ukończył na Uniwersytecie Warszawskim. Po powrocie do Suwałk objął stanowisko lekarza w szpitalu św. Piotra i Pawła. W latach 1876–1879 był lekarzem wojskowym. Służył w 3 Konno-Artyleryjskiej Baterii. Był też lekarzem szpitala żydowskiego. W czasie Wielkiej Wojny wraz z suwalskim szpitalem został ewakuowany w głąb Rosji.

W 1918 roku powrócił do Suwałk i pracował bezinteresownie jako lekarz i opiekun szpitala św. Piotra i Pawła oraz członek jego Rady Opiekuńczej. Był jednym z najaktywniejszych społeczników suwalskich. Należał do założycieli Towarzystwa Ochotniczej Straży Ogniowej w Suwałkach. Załozył i przez wiele lat był wiceprezesem Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynności w Suwałkach. Należał do suwalskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, działał w suwalskim Towarzystwie Wzajemnego Kredytu, był zastępcą prezesa Towarzystwa Lekarzy Guberni Suwalskiej, należał do współzałożycieli Towarzystwa Naukowo-Lekarskiego Ziemi Suwalskiej.

W okresie odzyskiwania niepodległości został wybrany do Tymczasowej Rady Obywatelskiej Okręgu Suwalskiego. Wspomagał też formowanie się 1 Pułku Strzelców Suwalskich. Został wybrany przewodniczącym pierwszej Rady Miasta Suwałki. W okresie powojennym był ławnikiem Sądu Okręgowego, bez wynagrodzenia pracował w suwalskim więzieniu.

Należał do ścisłej elity intelektualnej miasta był znawcą literatury pięknej, miłośnikiem teatru. Przez całe życie występował na scenie amatorskiej jako odtwórca ról charakterystycznych. Deklamował z pamięci długie utwory wieszczów i prozę współczesnych pisarzy polskich, był prezesem założonej w 1906 roku Czytelni naukowej. Jako miłośnik kultury i znawca sztuki wielokrotnie bywał w obecnym budynku SOK przy ulicy nazwanej jego imieniem, gdzie w okresie międzywojennym mieściła się sala teatralna „Reduta”.

6 grudnia 1924 roku, na 50-lecie jego pracy lekarskiej miasto zorganizowało uroczystości jubileuszowe. Jego imieniem, zapewne w 1922 roku, nazwano jedną z ulic miasta. Zmarł 30 września 1928 roku w Suwałkach, gdzie został pochowany. Pogrzeb Teofila Noniewicza zgromadził kilka tysięcy ludzi. Jego żoną była Zofia Eleonora z Guziewiczów, z którą miał cztery córki oraz syna.

Na podstawie monografii „Szpital w Suwałkach” autorstwa Andrzeja Matusiewicza